Miyaasü wajiirapünaa
Miyaasü wajiirapünaa
(alijunaiki: Sed en la Guajira) Sümaiwa wanejaat sukuwa'ipa tü mapakat a'wanajaasü mau’lía sulu'u wajiiraa, jaisü suturula tü kaikat, katsinsü tu joutaikat, juya joutaimasü.
Suka alatüin tü, aaisü shi'iree tü wuinkat, soo'opünaa tü mapakat wajiira, alatusü miasü, alatitshi a'yatawaa sünain achajawaa tü wuinkalü.
Wane jieet wayuu sunain ajaitaa wuiin miirukujee, süsajüin watteje sulu'u je tü sünajaayaka tü wuinkat, eesü namaa na shüchoinkana, esü nounai na tepichikana namüinwa sünain asajaa tü wuinkat, eesü nasaajüin shia sünain süwalala tü kaikat.
süi'tapa tü juyakat na wayuukana nalajuin tu wuinakat sulu tu anajiakat wuin, otaia sulü tu mukulakat, süpüla na'lakajaaya, süpüla nasüin, süpüla wainma kasa choujakalü namuin.
Maka aliin saa'in tü miasükat otta müsia nnojoluin uleein shia, mujusü nakuwa'ipa na wayuu sünainjee tia , suka yarütüin shia, antusü ayuulii sümaajiraa, otta müsia na tepichikana ayuuishi pejeewa sütüma maulia. Shia saa'a tü shüchi'irakalü mmapa'akat, mülo'u mülo'u müsü waneepia; müsü mepikai saa'in. Soo'opünaa woumain Wajiira. Chi ka'ikat Ja'ishaanashi ma'i waneepia, otta jo chi joutaikai.
Tü makalü yaa antitsü müliaa, antitsü miyaasü. Tü makaralu'u shia wane kasachiki e'irataka sukuwa'ipa Wayuu.
Soo'opünaa sükalia juya, na wayuukana aainjüshii wane Yanama shi'iree tü wuinkalü, Süka tanke, watte, süpüla wuin asünüinjatünüin, müsia süpüla a'yatawaa miichipa'a.
Maa'ulia na alu'wataashiikana süpa'a mmapa'akat kolompia, akaalijashin naya süpüla jiattainjatüin tü miasükat, neirakain sukuwa'ipa tü makaralu'u. Eesü cha Wajiira wanee "corporación" sümakalü alijuna süpüla wüin wulesü (COWA) sukumala wayuu, [1]
Actualmente el gobierno realiza intervenciones con el fin de mitigar la problemática de la falta de agua, en la Guajira se encuentra una corporación de agua potable (COWA) sin ánimo de lucro, creada por el pueblo wayuu, dicha corporación beneficia alrededor de 2.000 familias wayuu en todo el territorio Guajiro.