Jaipai
Jaipai (alijunaiki: Semeruco, malpighia punicifolia) Süpüshi tü Malpighiaceae. Shia wanee wunu'u jouutsu wajiira. Nnojotsü apünajünüin, ajuittüsü shimiiwa'a soutpünaa mmakat. Eesü mülo'uin süsaa otta jo motsole shia. Wüittüsü süpana, iishototsü süchon. Ekünüsü sütüma wayuu, sünain iyein otta müsia sünain joloin shia, asünüsü tü sushulakat, otta jo imemut, tü imema ainjünakat süka Jaipai, Jaipaima'a münüsü. Süsüin wayuu sünain a'yatawaa.
Tü Jaipaima'akat eeitaanüsü süpüla jashüinjatüin shia sulu'u wanee posü ke'erouseinjatü.
tü wuitoülika tü esü sülü woumainka, yotüsü shimiwa juyapou , anasü süpüla susüin wayuu ekei matchin tü shaka' , tü suralaka ayüjanüsü süpüla shipinasein wayuu.